ក្រលេកទៅមើលប្រិមប្រិយ PSI និងសុខភាពប្រជាជនកម្ពុជា
អត្ថបទនេះត្រូវបានចុះផ្សាយដំបូង នៅវែបសាយរបស់ Brains Communication.
មិនថាការបើកបរដោយសុវត្ថិភាព ការផឹកគ្រឿងស្រវឹង ការកាត់បន្ថយការជក់បារី ឬការចោលសំរាមនោះទេ ការធ្វើឲ្យមានឥទ្ធិពលលើឥរិយាបថរបស់មនុស្ស គឺតែងតែជាបញ្ហាប្រឈមដ៏លំបាក ប៉ន្តែមិនមែនមានន័យថាវាមិនអាចទៅរួចនោះទេ។ មានយុទ្ធសាស្ត្ររឹងមាំ ដែលអ្នកជំនាញបានបង្កើតតាមរយៈការស្រាវជ្រាវ និងការវិភាគជាច្រើនឆ្នាំ ដែលផ្តល់នូវផ្លូវឆ្ពោះទៅរកការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថរបស់មនុស្ស តាមវិធីដែលអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សហគមន៍ និងសង្គម។
យុទ្ធសាស្ត្រ “គំរូអេកូឡូស៊ីសង្គម (SEM)” គឺជាឧទាហរណ៍ដ៏សំខាន់មួយ។
យុទ្ធសាស្ត្រនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០ ដោយអ្នកចិត្តវិទ្យាម្នាក់ មោះ Urie Bronfenbrenner ដោយយុទ្ធសាស្ត្រនេះ កំណត់ថាឥរិយាបថរបស់មនុស្សត្រូវបានតម្រង់ទិសដោយឥទ្ធិពលជាច្រើនកម្រិត៖ បុគ្គល អន្តរបុគ្គល សហគមន៍ និងសង្គម។ នៅកម្រិតនីមួយៗ ឥរិយាបថគោលដៅត្រូវបានជ្រើសរើស ឧបសគ្គក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលដៅទាំងនេះត្រូវបានកំណត់ ហើយអន្តរាគមន៍ចាំបាច់ដើម្បីជំរុញការផ្លាស់ប្តូរត្រូវបានបង្កើតឡើង។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះ គឺជាការទទួលស្គាល់នៃកត្តាដ៏ស្មុគស្មាញ ដែលតម្រង់ទិសឥរិយាបថរបស់មនុស្ស និងវិធីសាស្រ្តដែលចាំបាច់ដើម្បីមានឥទ្ធិពលលើពួកគេ។
ដូច្នេះនៅពេលដែលអង្គការអន្តរជាតិបំរើសុខភាពប្រជាជន (PSI) ចាបដំណើរការ “ប្រិមប្រិយ” ដែលជាយុទ្ធនាការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថបុគ្គលនិងសង្គម (SBC) ដើម្បីលើកកម្ពស់ការរស់នៅប្រកបដោយសុខុមាលភាព និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការកើនឡើងនៃជំងឺមិនឆ្លងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេមិនភ្ញាក់ផ្អើលទេ ដែលយុទ្ធសាស្ត្រ SEM ត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់។
ជាតំបូង PSI បានស្វែងយល់ពីមូលហេតុដែលនៅពីក្រោយការកើនឡើងនៃជំងឺមិនឆ្លង ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺលើសឈាម ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ របកគំហើញសំខាន់មួយគឺការទទួលទានអាហារដែលមានជាតិប្រៃខ្ពស់ និងទម្លាប់ទទួលទានអាហារមិនល្អផ្សេងទៀត ដែលនាំឱ្យកម្រិតសូដ្យូមខ្ពស់ ដែលជាមូលហេតុនាំឱ្យកើតជំងឺលើសឈាម។ នេះបាននាំឱ្យមានការកំណត់អត្តសញ្ញាណឥរិយាបថគោលដៅនៃការបញ្ឈប់ប្រជាជនពីការបន្ថែមអំបិលទៅក្នុងចាននៅពេលចម្អិនអាហារ ខណៈដែលឥរិយាបថបុគ្គលនិងគ្រួសាររបស់គេទាក់ទងនឹងរសជាតិ និងកម្រិតអំបិលសមស្រប គឺជាឧបសគ្គក្នុងការផ្លាស់ប្តូរ ហើយការបង្កើនចំណេះដឹងអំពីទំនាក់ទំនងរវាងអាហារប្រៃ កម្រិតសូដ្យូមខ្ពស់ និងជំងឺលើសឈាម គឹជាអន្តរាគមន៍របស់យុទ្ធនាការនេះ។
ការជៀសវាងអាហារមានជាតិខ្លាញ់ ការញ៉ាំផ្លែឈើនិងបន្លែស្រស់ៗ និងហាត់ប្រាណឲ្យបានច្រើន គឺជាធាតុផ្សំទាំងអស់នៃយុទ្ធនាការនេះ។ នៅពេលដែល PSI កំណត់អត្តសញ្ញាណគោលដៅឥរិយាបថ ឧបសគ្គ និងអន្តរាគមន៍ សម្រាប់សុខភាពនីមួយៗហើយ យើងបានបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្រផ្សេងៗគ្នា សម្រាប់ក្រុមប្រជាជនគោលដៅ និងចែករំលែកព័ត៌មានដែលនឹងនាំឲ្យមានឥរិយាបថនិងទម្លាប់ ដែលនាំឲ្យមានសុខភាពល្អជាងមុន។
តាមរយៈការធ្វើតេស្តជាមុនតាមរយៈកម្រងសំណួរដែលផ្តោតលើប្រជាជនគោលដៅ ដែលវាស់វែងការយល់ដឹង ការទទួលយក ភាពជឿជាក់ និងការបញ្ចុះបញ្ចូលនៃសារដែលមានសក្តានុពល យុទ្ធនាការដ៏ទាក់ទាញមួយត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីជំរុញការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ។
ដោយសារតួនាទីដ៏ធំរបស់ Facebook នៅប្រទេសកម្ពុជា បណ្តាញសង្គមនេះគឺជាចំណុចកណ្តាលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអប់រំសុខភាព ដែលជាបេះដូងនៃយុទ្ធនាការ “ប្រិមប្រិយ” ។ ការបង្ហាញនូវរូបភាពពិតនៃឥរិយាបថប្រកបដោយសុខុមាលភាព ពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជំរុញការផ្លាស់ប្តូរ។ ការបង្កើតរឿងវីដេអូដែលមានគុណភាពខ្ពស់ និងពណ៌នាអំពីមនុស្សប្រចាំថ្ងៃ ដែលប្រជាជនគោលដៅអាចយយល់ ទាក់ទងនឹងការទទួលទានអាហារដែលធ្វើឲ្យមានសុខភាពល្អ និងការធ្វើលំហាត់ប្រាណ គឺជាជម្រើសដ៏ល្អ។ ដូចគ្នានេះដែរ យុទ្ធនាការនេះប្រើប្រាស់ជនល្បីឈ្មោះនៅកម្ពុជា ដើម្បីដើរតួនាទីជាប្រភពព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន។ នេះជាការជួយឲ្យសារអប់រំសុខភាពរបស់យុទ្ធនាការ អាចជ្រាបទៅដល់ប្រជាជន ដើម្បីឲ្យគាត់បញ្ឈប់នូវឥរិយាបថដែលមិមានសុខុមាលភាព ហើយចាប់យកការរស់នៅដែលនាំឲ្យមានសុខភាពល្អវិញ។
ជាចុងក្រោយ អង្គការ PSI បានរៀបចំកម្មវិធីនៅតាមសហគមន៍ នៅទីតាំងដែលមានមនុស្សច្រើន ដូចជានៅតាមផ្សារ និងសួនសាធារណៈ ដែលធ្វើឲ្យការបញ្ជូនសារសុខភាពធ្វើទៅបានសម្រេច។ ការបញ្ជូនសារនេះ គឺវាលើសពីការប្រាប់ប្រជាជនអំពីសារសំខាន់នៃទំលាប់ដែលធ្វើឲ្យមានសុខភាពល្អ ដូចជាតាមរយៈការសន្ទនាផ្ទាល់ និងខិតបណ្ណផ្សព្វផ្សាយ។ កម្មវិធីទាំងនេះអាចភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទៅប្រជាជនគោលដៅ ដោយប្រើប្រាស់សកម្មភាពសប្បាយៗ ដូចជាការរាំ ការហាត់ប្រាណ ល្បែងសំនួរ និងការបង្ហាញអំពីការចម្អិនអាហារជាដើម។
ការធ្វើឲ្យមានឥទ្ធិពលដែលនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ គឺមិនងាយស្រួលទេ ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្រ SEM បានផ្តល់នូវវិធីសាស្ត្រច្បាស់លាស់ ដែលអាចធ្វើតេស្ត វិភាគ កែតម្រូវធ្វើឲ្យល្អជាងមុនបាន។ ដូចច្នេះហើយ ទើបយុទ្ធនាការ “ប្រិមប្រិយ” ក្លាយជាវិធីដ៏ជោគជ័យមួយ ក្នុងការជួយដល់ប្រជាជន និងសហគមន៍របស់ពួកគាត់។
ប្រសិនបើលោកអ្នកចាប់អារម្មណ៍ចង់ស្វែងយល់បន្ថែមអំពីអង្គការ PSI យុទ្ធនាការប្រិមប្រិយ និងកិច្ចសហការដែលក្រុមហ៊ុន Brains Communication បានធ្វើសម្រាប់យុទ្ធនាការនេះ សូមចូលមើលនៅទីនេះ។
* យុទ្ធនាការប្រិមប្រិយ គឺជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងលើកកម្ពស់ឥរិយាបថប្រកបដោយសុខុមាលភាព (PHB) ដែលជាគម្រោងផ្តោតទៅលើការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថបុគ្គលនិងសង្គម ចាប់ផ្តើមអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ឧបត្ថម្ភថវិកាដោយទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID ។ គោលដៅរបស់គម្រោងនេះ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង នូវឥរិយាបថសុខភាពក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា និងធានាឲ្យបានថា ប្រជាជនកម្ពុជាស្វែងរក និងទទួលបានសេវាសុខភាព ដែលប្រកបដោយគុណភាព ដោយកាត់បន្ថយឧបសគ្គផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ដំបូងឡើយ គម្រោង PHB ផ្តោតទៅលើវិស័យសុខភាពធំៗចំនួន៦គឺ៖ សុខភាពមាតានិងទារក អាហារូបត្ថម្ភ ទឹកស្អាតនិងអនាម័យ ការពន្យារកំណើត ជំងឺរបេង និងជំងឺគ្រុនចាញ់។ ក្នុងឆ្នាំ២០២០ និង ២០២១ គម្រោង PHB បានអនុវត្តសកម្មភាពទាក់ទងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ ។ នៅចុងឆ្នាំ២០២១ ជំងឺមិនឆ្លង ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងសកម្មភាពរបស់គម្រោង ហើយរយៈពេលរបស់គម្រោងត្រូវបានបន្ត ដល់ឆ្នាំ២០២៥ ។