ដើម្បីយុវវ័យ ដោយយុវវ័យ
និយាយដោយបើកចំហរអំពីការរួមភេទ ទំនាក់ទំនង និងរាងកាយ
សៅសុភនាថ អាយុ២៥ឆ្នាំ បាននិយាយថា “ខ្ញុំបានរៀននៅក្នុងថ្នាក់ជីវវិទ្យា អំពីរាងកាយមនុស្ស និងផ្នែកនៃការបន្តពូជជាដើម ប៉ុន្តែនៅពេលនោះ មិនមានការបង្រៀនអំពីស៊ីជំរៅអំពីចំណោះដឹងទាក់ទងផ្លូវភេទទេ។”
ក្នុងនាមជាសហស្ថាបនិកម្នាក់នៃ “ដុះស្លាប” ដែលជាវេទិកាផ្សព្វផ្សាយឌីជីថលមួយ ផ្តោតទៅលើសិទ្ធិសុខភាពផ្លូវភេទនិងបន្តពូជ (SRHR) របស់យុវវ័យ សៅសុភនាថកំពុងតែកសាងការអប់រំដល់មនុស្សវ័យក្មេង ដែលជាអ្វីដែលគាត់គួរទទួលបាន កាលដែលគាត់នៅវ័យជំទង់។
ដោយធំធាត់ឡើងនៅក្នុងរាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា ការសិក្សាអប់រំអំពី SRHR របស់គាត់មិនខុសពីស្ត្រីវ័យក្មេងនៅកម្ពុជាដទៃទៀតទេ។ ការនិយាយអំពីការរួមភេទ ការពន្យារកំណើត សុខភាពរដូវ និងប្រធានបទអំពី SRHR ដទៃទៀតជាប្រធានបទដែលមិនត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យនារីវ័យក្មេងនិយាយទេ ដែលធ្វើឲ្យ នារីវ័យក្មេងជាច្រើនមិនមានព័ត៌មានមូលដ្ឋានទាំងនេះ និងមានសំនួរដូចជា៖
- មធ្យោបាយពន្យារកំណើតបែបទំនើបណាខ្លះដែលអាចការពារជំងឺកាមរោគ?
- តើគេអាចទទួលសេវាកម្មពន្យារកំណើតនៅទីណាដែរ?
- តើកងដាក់ក្នុងស្បូន (IUD) អាចចល័តក្នុងរាងកាយបានដែរឬទេ?
- ប្រសិនបើខ្ញុំមានផ្ទៃពោះ តើទារកនឹងកើតមកមានកងដាក់ក្នុងស្បូន (IUD) នៅក្នុងខ្លួនមែនទេ?
- តើមានស្រោមអនាម័យសម្រាប់ស្ត្រីឬទេ?
ដោយមិនមានការអប់រំអំពីការរួមភេទនៅសាលា ធ្វើឱ្យឪពុកម្តាយ និងមនុស្សពេញវ័យដទៃទៀតគេទុកចិត្តបាន ក្លាយទៅជាប្រភពព័ត៌មានចំបង សម្រាប់យុវវ័យនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែនៅពេលគាត់ត្រូវការព័ត៌មានអំពីប្រធានបទគាត់មិនអាចទទួលបានពីមនុស្សធំទាំងនោះ យុវវ័យត្រូវការវេទិកាមួយដែលមានសុវត្ថិភាព និងមិនមានការវាយតម្លៃមិនល្អចំពោះគាត់ ដើម្បីពួកគាត់អាចស្វែងយល់បន្ថែម។
ក្រុមការងារ “ដុះស្លាប” ក៏បង្កើតឱ្យមានវេទិកានេះឡើង។
ដោយធ្វើជាដៃគូជាមួយគម្រោងលើកកម្ពស់ឥរិយាបថប្រកបដោយសុខុមាភាព (PHB) ដែលបានផ្តល់នូវការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេស និងទិន្នន័យផ្សេងៗ “ដុះស្លាប” បានអនុវត្តយុទ្ធនាការដ៏មានភាពជោគជ័យមួយ ដើម្បីជួយដល់យុវវ័យកម្ពុជា ទទួលបាននូវព័ត៌មានដែលរក្សាការសំងាត់និងអាចទុកចិត្តបាន អំពីការរួមភេទ ទំនាក់ទំនង និងរាងកាយមនុស្ស។
ការងាររបស់ “ដុះស្លាប” ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយគម្រោង PHB ដែលជាគម្រោងទទួលថវិកាពី USAID ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការលើកំពស់ការយល់ដឹងអំពី SRHR តាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ីនធើនែត ដែលបានទៅដល់យុវវ័យកម្ពុជាប្រមាណ ៨០០០ ០០០ នាក់។
ដុះស្លាប និង PHB បានរួមគ្នា ដើម្បីពង្រីកការងារនេះ ដោយបានបង្កើនចំនួនអ្នកដែលបានទទួលសារអប់រំ ដល់ទៅរាប់លាននាក់ តាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ីនធើនែត។
ជជែកអំពីប្រធានបទរសើប
តាមរយៈភាពជាដៃគូជាមួយគម្រោង PHB យុទ្ធនាការ “ពីរនាក់បានហើយ” ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីច្រានចោលនូវការយល់ខុសផ្សេងៗ និងផ្តល់ព័ត៌មានអប់រំយុវវ័យនៅកម្ពុជា អំពី SRHR និងមធ្យោបាយពន្យារកំណើតទំនើប។ ដោយសារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម មានប្រជាប្រិយភាពក្នុងចំណោមយុវវ័យកម្ពុជា ដុះស្លាបបានប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកជាវេទិកាចំបងនៃយុទ្ធនាការនេះ ក្រៅពីនោះក៏មាន Youtube channel វែបសាយ និង chatbot ផងដែរ។ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទាំងនេះ បានជួយឱ្យយុទ្ធនាការនេះ បានទៅដល់មនុស្សវ័យក្មេងនៅកម្ពុជា តាមរយៈវេទិការដែលពួកគេប្រើប្រាស់ស្រាប់ក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានផ្សេងៗ។
យុទ្ធនាការនេះមានគោលដៅដូចតទៅ៖
- លើកកម្ពស់ការយល់ដឹង – មាតិកាជាពហុប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីជំរុញការយល់ដឹងលើសារសំខាន់ៗនៃ SRHR ដោយរួមមានសំនួរចំលើយ អត្ថបទអប់រំ ការសន្ទនា និងវីដេអូខ្លីៗ ធ្វើឡើងដើម្បីជាការចាប់ផ្តើមឱ្យមានការជជែក និងចែករំលែកព័ត៌មានអំពីការពន្យារកំណើតបែបទំនើប ។
- ការចូលរួមពីយុវវ័យ – យុទ្ធនាការនេះមានបំណងសម្របសម្រួលឲ្យមានការសន្ទនាអំពី SRHR ដើម្បីជួយក្នុងការឲ្យមានការចូលរួមពីយុវវ័យ។ ឧទាហរណ៍ chatbot បានផ្តល់ឲ្យយុវវ័យនូវឱកាសក្នុងការសួរសំនួនិងពិភាក្សាសំនួរដែលទាក់ទងនឹង SRHR នៅក្នុងវេទិកាមួយដែលមានសុវត្ថិភាព និងមិនមានការវាតម្លៃមិនល្អ។
- ការជំរុញសកម្មភាព – ដើម្បីជួយពង្រីកការគ្របដណ្តប់នៃវេទិកានេះ អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកនិងវែបសាយ ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យចែករំលែកព័ត៌មាន និងបង្កើតជាការសន្ទនាគ្នា អំពីប្រធានបទ SRHR ។ ក្រៅពីនេះ យុទ្ធនាការក៏បានផ្តល់នូវព័ត៌មានស្តីពីទីតាំងដែលគេអាចទទួលសេវា SRHR ផងដែរ។
យុទ្ធនាការ “ពីរនាក់បានហើយ” និងភាពជាដៃគូរវាង PSI និងដុះស្លាប គឺដើម្បីធានាបានថាមនុស្សវ័យក្មេងនៅកម្ពុជា មានការគាំទ្រក្នុងការសម្រេចចិត្តដោយមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ដែលនាំឱ្យមានអត្ថប្រយោជន៍ដល់សុខភាព សុខុមាលភាព និងអនាគត។ PSI ធ្វើការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ដុះស្លាបនិងថវិកា សម្រាប់បង្កើតមាតិកាប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត ព្រមទាំងផ្សារភ្ជាប់ពួកគេទៅអ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាព។ ដុះស្លាប ធានាបានថាមាតិកានៃយុទ្ធនាការមានលក្ខណៈទាក់ទាញនិងសមស្របសម្រាប់យុវវ័យកម្ពុជា និងជួយកំណត់យក influencers មកធ្វើជាដៃគូផងដែរ។
សម្រាប់ដំណាក់កាលទី១ យុទ្ធនាការនេះបានប្រើប្រាស់ពហុប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងមាតិកាអប់រំ ដោយរួមមានវីដេអូពីអ្នកជំនាញសុខភាព។ ដោយជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការនេះផងដែរ យុវជនយុវនារីបានផ្ញើសំនួរ SRHR ជាអនាមិក ហើយដុះស្លាបបានប្រើប្រាស់សំនួរនេះដើម្បីបង្កើតមាតិកាថ្មីៗ។ PSI ធ្វើការជាមួយដុះស្លាបដើម្បីផ្សព្វផ្សាយមាតិកាទាំងនេះ និងបង្កើនសហគមន៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមនៃយុវជនយុវនារីកម្ពុជា។
ដោយដំណាក់កាលទី១ នៃយុទ្ធនាការនេះបានបញ្ចប់ទៅហើយ ហើយដំណាក់កាលទី២ នៃយុទ្ធនាការនេះនឹងបន្តផ្តោតទៅលើមធ្យោបាយទំនើប នៃការពន្យារកំណើត ប៉ុន្តែដំណាក់កាលទី២នេះ នឹងប្រើមាតិកាផ្សេងវិញ ដូចជា podcasts គំនូររឿង និងការធ្វើដៃគូជាមួយអ្នកបង្កើតមាតិកាដទៃទៀត ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តាមរយៈកិចការទាំងអស់នេះ អង្គការ PSI នឹងសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនង ដើម្បីជួយដល់ក្រុមការងារដុះស្លាប ក្នុងការបង្កើនឥទ្ធិបាលនៃកិច្ចការរបស់ខ្លួន ទោះបីជានៅពេលដែលយុទ្ធនាការនេះចប់ក៏ដោយ។
ឥទ្ធិពលនៃកម្មវិធីសុខភាពដែលចូលរួមអនុវត្តដោយយុវជន
យុវជនគឺជាដៃគូ ក្នុងការបង្កើត ការសម្រេច និងការអនុវត្តយុទ្ធនាការនេះ ដោយធានាថាខ្លឹមសារ គឺបង្កើតឡើងដោយយុវជន និងសម្រាប់យុវជន។ ក្រុមការងាររបស់ ដុះស្លាប បានធានាថា សំណួរដែលបានផ្ញើពីទស្សនិកជនតាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញ ត្រូវបានឆ្លើយតបទៅវិញ ហើយវេទិកាឌីជីថលដែលយុវជនកំពុងប្រើប្រាស់ស្រាប់ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ និង ព័ត៌មានដែលបានចែករំលែក គឺមានប្រយោជន៍ ព្រមទាំងគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ពីសំណាក់អ្នកដែលមានអាយុស្របាលពួកគាត់ ។
ជាលទ្ធផល យុទ្ធនាការ “ពីរនាក់បានហើយ” បានទៅដល់មនុស្សជាង ៤,៣ លាននាក់ ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងរបស់ខ្លួន ដោយមានអ្នកប្រើបណ្តាញសង្គមជាង ៣០ ០០០ នាក់ នាក់បានចូលរួមបញ្ចេញមតិ ចែករំលែក និងចុចប៊ូតុង Like ហើយជាង ១៥ ០០០ នាក់បានចូលរួមមើលទំព័រវែបសាយរបស់យុទ្ធនាការនេះ។
សំខាន់បំផុតនោះ យើងបានយល់ដឹងដូចខាងក្រោម ដើម្បីធ្វើឱ្យការងារនេះដំណើរការទៅមុខបន្តទៀត៖
- វីដេអូដែលបង្កជាការចូលរួម គឺពេញនិយមខ្លាំងពីសំណាក់យុវវ័យ។ វីដេអូបែបនេះ រួមមានវីដេអូដែលអ្នកជំនាញពូកែនិយាយ ហើយគាត់ពិភាក្សាអំពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិនៃប្រភេទពន្យារកំណើតផ្សេងៗ។
- មាតិកាជាចំណេះដឹង ដែលមានព័ត៌មានទាក់ទងនឹងប្រធានបទសិទិ្ធនិងសុខភាពបន្តពូជ និងសុខភាពផ្លូវភេទ ដែលអាចឱ្យយុវជនងាយស្រួលក្នុងការចែករំលែកព័ត៌មានទៅដល់មិត្តភក្តិរបស់គេ។
- មាតិកាជាសំណួរចម្លើយ ដែលឆ្លើយតបទៅនឹងសំនួរ ដែលយុវជនមានជាញឹកញាប់។
- មាតិកាដែលឆ្លើយតបទៅនឹងការយល់ខុស អំពីប្រធានបទទាក់ទងនឹងសិទ្ធិ និងសុខភាពបន្តពូជនិងសុខភាពផ្លូវភេទ។
- ការចូលរួមរបស់យុវជនក្នុងការបង្កើតយុទ្ធនាការនេះ ជួយដល់ការចូលរួមពីសំណាក់ក្រុមគោលដៅជាមួយនឹងអ្នកជំនាញដែលពូកែ ហើយថែមទាំងជួយធ្វើឱ្យយុទ្ធនាការនេះមានភាពខុសគ្នាពីថ្នាក់រៀន។
សៅសុភនាថ បាននិយាយថា “ភាពជាដៃគូនេះ បង្ហាញអំពីការខិតខំប្រឹងប្រែងជាមួយគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗ និងផ្តល់ដល់យុវវ័យនូវព័ត៌មាននិងធនធានដ៏មានតម្លៃ ទាក់ទងនឹងការពន្យារកំណើត”។ គាត់ប្រាប់ឱ្យដឹងបន្ថែមទៀតថា “ការសហការគ្នានេះ ក៏បានបណ្តុះគំនិតឱ្យដុះស្លាប បានដឹងអំពីសារសំខាន់នៃការធ្វើកិច្ចការរួមគ្នា និងលើកទឹកចិត្តឱ្យពួកយើង ស្វះស្វែងបន្តទៀតក្នុងការធ្វើជាដៃគូ និងគំនិតផ្តួចផ្តើម ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ដំណោះស្រាយផ្សេងៗទៀត។”
សុភនាថ និងក្រុមការងាររបស់គាត់ មានមោទនភាពចំពោះការងារទាំងអស់នេះ ហើយដែលអាចឲ្យពួកគាត់ប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត ដើម្បីជួយដល់ការអប់រំផ្នែកសិទ្ធិសុខភាពផ្លូវភេទ និងសុខភាពបន្តពូជ របស់យុវវ័យ នៅកម្ពុជា ។ គាត់បញ្ជាក់ទៀតថា “ដុះស្លាប នឹងបន្តខិតខំកែលម្អការងាររបស់យើង និងចែកចាយមាតិកា ទៅកាន់ក្រុមគោលដៅរបស់យើង។ យើងនៅតែធ្វើការដើម្បីជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តយុវជនឱ្យទទួលបានព័ត៌មាន និងពិភាក្សាដោយបើកចំហរ ដើម្បីសុខភាពផ្លូវភេទកាន់តែប្រសើរឡើង។”
អំពី PHB
យុទ្ធនាការ “ពីរនាក់បានហើយ” គឺជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងលើកកម្ពស់ឥរិយាបថប្រកបដោយសុខុមាលភាព (PHB) ដែលជាគម្រោងផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថបុគ្គលនិងសង្គម ដែលចាប់ផ្តើមអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ឧបត្ថម្ភថវិកាដោយទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសំរាប់អភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ (USAID) ។ គោលដៅរបស់គម្រោងនេះ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង នូវឥរិយាបថសុខភាពក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា និងធានាឲ្យបានថា ប្រជាជនកម្ពុជាស្វែងរក និងទទួលបានសេវាសុខភាព ដែលប្រកបដោយគុណភាព ដោយកាត់បន្ថយឧបសគ្គផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។